Kabul edelim, hepimiz çocukluğumuzda bize anlatılan o büyülü masalların içerisinde olmak istedik. Hatta o büyülü dünyayı kendimize ait kılmak, onu daha da güzelleştirmek gibi eğlenceli düşüncelere de sahiptik. Çocukken kurulan hayallerin hepsi eğlenceli olmaz mı zaten? Bu hayalleri zenginleştirmemize neden olan o masallar, hikâyeler, bitmesini asla istemediğimiz fıkralarla birlikte büyüdük. Büyüdük de çok mu iyi oldu sanki? diye düşünüyor olabilirsiniz. O kadar karamsar olmaya gerek yok şimdi. Önemli olan insanın içindeki çocuğun hiç büyümemesi ve insanın onunla daima ilgilenmesidir diyebilirim. Çocuklara masal anlatmanın faydaları konusunda bahsetmek için bu yazıyı kaleme almak istedim.
AYRICA: Çocuğa Öğretebileceğiniz Önemli Hususlar - Kazandırılması Gereken Değerler
Çocuklarla ilgilenmek, onları iyi anlamak, onları neyin keyiflendireceğini iyi bilmek gerekiyor. Onların gelişimi, iletişim becerileri ve zekâlarının daha kıvrak ve pratik olmasını sağlamak için hikâye anlatmanın önemini es geçmemek lazım. Hayatında çocukken hiç masal dinlememiş olan kişilerin, yetişkin zamanlarında bile ara sıra masal dinlediklerine de emin gibiyim.
AYRICA: İlgisiz Anne Baba Tutumları Nelerdir? İlgisiz Ebeveyn Özellikleri
Günümüzde çocukların uslu durmasını sağlamak için kitaplar yerine telefon ve tabletler kullanılıyor. Sanırım ki bu anne ve babanın daha kolayına geliyor ancak aslında bu pek doğru bir davranış değil. Eğer çocuk sahibi olduysanız, onunla yakından ilgilenmeniz ve gelişimi için her süreci iyi değerlendirmeniz gerekiyor.
AYRICA: Ergen Gence Nasıl Davranılmalı? Nasıl İlgilenilmeli?
Bu uğurda yardımınıza hikâye ve masal kitapları yetişebilir. Farklı ve ilginç dünyalara meraklı olan çocuklar, siz onlara masal okumaya başladığınız anda bütün ilgisini size çevirecektir. Bunu nereden mi biliyorum? Tecrübeyle sabit diyebilirim. Genç kız yetiştirmiş bir abla olmanın yanında, ek olarak zaman zaman beni dinleyecek çocuklar bulur isem onlara hikâyeler, ilginç bilgiler anlatmaya ve onlarla vakit geçirip beyinlerinin nasıl işlediğini, nelere ilgi duyduklarını anlamaya çalışıyor, duydukları heyecanı, tatlı meraklarını ve daha fazlasını anlatmam için ısrarcı davranışlarını mutlu olarak yaşıyorum.
AYRICA: Bebek Bakarken Dikkat Edilmesi Gerekenler (11 Hata)
Gerçekten de çocuklar hikâyeleri çok seviyor. Onlara dilediğiniz an hikâyeler anlatabilirsiniz çünkü inanın bundan hiç sıkılmıyorlar. Hatta perspektifinizi geliştirerek, kendiniz de bir hikâye kahramanına dönüşebilirsiniz. Çocukları keyiflendirmek, onlara hayallerini çeşitlendirecek hikâyeler anlatmak sizi de olumlu anlamda motive edecektir.
İçindekiler
Masal - Hikâye Anlatmanın Çocuklara Faydaları Nelerdir?
Çocuklara hikâyeler, ilginç olaylar, masallar anlatmak onlara birçok fayda sağlarken, aynı zamanda masalı anlatan kişinin de ruh sağlığını olumlu anlamda etkileyebiliyor. Çünkü çocuklarla vakit geçirmek oldukça keyifli bir deneyim.
Siz bir şeyler anlatırken sizi can kulağıyla dinlediklerini görünce kendinizi iyi hissetmemeniz için hiçbir neden yok. Peki, masal veya hikâye anlatmanın çocuklarınıza ne gibi faydaları var? Gelin birlikte inceleyelim.
Kendilerini Değerli Hissederler
Çocuklar dinlemeyi sever ve anlamak için de çaba gösterirler. Özellikle yetişkinlerin kendileriyle iletişim kurması, onlara kendilerini iyi hissettirir.
Onlarla bir hikâye paylaşmak ya da akşam uyumadan önce küçük bir hikâye okumak, özgüvenlerine de katkı sağlar. Anne ve babalarının kendilerine değer verdiğini hisseder.
Dikkatlerini Toplamak Daha Mümkün
Masallar büyülü, imkânsız olaylarla harmanlanmış bir hikâyeler bütünüdür. İmgeler, anlatılan olaylar, karakterler ve davranışları gibi birçok öge, çocukların dikkatini çeker. Yani masal anlatmak onların dikkatini toparlamasını sağlayabilir.
Çocuklarda özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olarak adlandırılan rahatsızlıklarda, çocukların dikkatini tek bir yöne toplamak masal okumakla sağlanabilir.
Kelime Dağarcıkları Gelişir
Anlatılan hikâyelerde özellikle farklı ve ilgi çekici kelimeler kullanmak önemlidir. Çocukların kelime dağarcığının gelişmesi, hangi kelimeyi nerede kullanması gerektiğini öğrenmesi çocuklara masal anlatarak da öğretilebilir.
Özellikle çocuklara bir şeyler öğretmekte zorlanıyor iseniz, hikâye anlatma metoduna başvurarak onlara birçok şeyi kolaylıkla öğretebilirsiniz.
Nasıl Bir İnsan Olacaklarını Masal Anlatarak Öğretebilirsiniz
Onlara nasıl bir insan olmaları gerektiğini, anlatacağınız örnek bir hikâyedeki örnek bir karakterle öğretebilirsiniz. Ne demek istiyorum?
Çocuklar dinledikleri hikâyelerde mutlaka bir karakteri çok sever ve kendilerini onun yerine koymak isterler. Bugün birçok çocuk izlediği çizgi film ya da dinlediği masal kahramanının oyuncaklarıyla oynamakta, tişörtlerini giymektedir. Bu durumu çok iyi değerlendirerek gerekirse siz sıfırdan bir masal oluşturabilirsiniz.
İyi bir karakterin erdemlerini çocuklarınıza öğretirken, onların da bu karakteri örnek alarak davranışlarını şekillendirmelerini sağlayabilirsiniz.
Toplumu ve Kimliğini Masal Anlatarak Tanıtabilirsiniz
Çocuklarınıza toplumdaki düzeni, toplum kurallarını, toplum kültürünü anlatabilmek ve anlayabilmesini sağlamak için, bu konuda çocuklar için hazırlanmış masalları okuyabilirsiniz.
Özellikle bir çocuğun kendini ve doğduğu toplumu, dili ve geleneklerimizi daha iyi tanıması için masallar ve hikâyeler çok iyi bir yöntem olabilir!
Masal Okumak Hafızalarını Kuvvetlendirir
Çocuklar özellikle gelişim sürecindeyken, hafızaları oldukça kuvvetlidir. Onlara verebileceğiniz her türlü bilgiyi depolayabilirler ve unutmazlar. Hikâyeler sayesinde de bu özelliklerini destekleyebilmeniz mümkündür.
Hafızalarını kuvvetli kılabilmek, unutkanlıkları eğer varsa yok edebilmek, ilgi ve alanlarını canlı tutabilmek için çocuklarınıza hikâyeler okuyabilirsiniz.
Hayal Güçleri Gelişir
Eminim ki birçoğumuz, bir çocuğun hayal dünyasında keşfe çıkmak istemişizdir. Onları bu kadar masum yapan, gerçek dünyadan bihaber olmaları diyebiliriz. Hayal edebilmesi, düşünme becerisinin genişlemesi, bağlantıları iyi kurabilmesi için onlara masal okuyabilirsiniz.
Bir süre sonra çocuğunuzun kendi masalını yaratacağını fark edersiniz. Düşündükçe, dinledikçe, hayal güçlerini çalıştırarak aynı zamanda beyin gelişimlerini de desteklemiş olurlar.
İletişim Becerileri Kuvvetlenir
İçine kapanık olan çocukların, genellikle anne babası tarafından ilgi görmeye alışık olmadığından kaynaklandığını anlayabilirsiniz. Kendini iyi ifade etmekte güçlük çeken bu çocuklar, aslında nasıl iletişim kuracağını bilemediği için içine kapanık olabilirler.
Onlara masal okumak, masal okurken hayal etmelerini sağlamak ve iletişime teşvik etmek, hem çocuğun özgüveni için hem de çevresiyle kuracağı iletişimin kuvvetli olabilmesi için yararlı olacaktır diyebiliriz.
Zorluklarla Nasıl Baş Edebileceklerini Öğrenirler
Anlatılan hikâyelerde mutlaka aşılması gereken bir olay vardır. Bunu özellikle tercih edebilirsiniz çünkü hikâyedeki karakterler zorlukları gerekli becerilerle aşmak için çaba verirken, çocuklarınız da zorluklarla nasıl baş edebileceklerini bu sayede öğrenebilirler. Bunun için ise gerçekten eğitici ve öğretici masal kitapları tercih etmenizde fayda var.
İyi Bir Masal - Hikâye Anlatıcısı Nasıl Olunur?
Hikâye anlatmak, çocuklarla vakit geçirmek iyi güzel ancak bir süre sonra durumun sıkıcı bir alışkanlığa dönüşmemesi için hikâyeyi anlatırken kendinizi de geliştirmeniz gerekebilir. Çocuklara kendinizi gerçekten dinletebilmek için, iyi bir hikâye anlatıcısı nasıl olur? derseniz, size birçok önemli noktadan bahsedebilirim.
- Öncelikle anlatacağınız hikâyeye sizin adapte olmanız gerekiyor. Ne anlatacağınızı iyi bilmelisiniz. En ufak bir detayı bile kaçırmadan, atlamadan anlatmanız gerek ki hikâyede kopmalar yaşanmasın ve bu da çocukların zihninde kopuk noktalar bırakmasın.
- Çocukların sizi dinlemelerini sağlamak için, ilgilerini çekecek bir hikâye ya da masal konusu bulmalısınız. Bunun için de konuşmaya abartılı, süslü ve coşkulu cümlelerle başlayarak, onlarda anlatacağınız hikâye ile ilgili merak uyandıran etkiler bırakmalısınız.
- Hikâye anlatırken ses tonunuzu iyi kullanmalısınız. Hikâyenin gidişatına göre coşkulu tonlarla, gerekli yerlerde kısık sesle olayları anlatarak çocukların ilgisini canlı tutabilirsiniz.
- Karakter seslendirmeleri yapmaya özen göstermelisiniz. Çocuklar buna bayılır. Özellikle sizin şekilden şekle girerken görmek nedense onların komik bulduğu bir durumdur. Beğendikleri karakterleri özellikle seslendirmeye çalışırken, gözlerindeki heyecanlı pırıltının artığını görebilirsiniz.
- Karakterleri canlandırırken onları taklit etmeyi de unutmayın. Özellikle canlandırabileceğiniz olaylar var ise muhakkak değerlendirin. Çocukların gözlerini üzerinizden ayırmadığını, ağızları açık bir şekilde sizi dinlediğini gördükçe keyifleneceğinizi garanti edebilirim.
- Jest ve mimiklerin de burada kilit rol oynadığını söyleyebiliriz. Özellikle masalı anlatırken veya okurken yüzünüzdeki değişimler çocukların ilgisini çekebilir. Aynı zamanda neyin doğru olduğunu, neyin yanlış olduğunu okurken yapacağınız onaylama ya da onaylamama gibi işaretler, çocuklarda görsel olarak da unutamayacakları bir anı olarak akıllarda yer edecektir.
- Hikâyeyi anlatırken korkutucu olmamaya özen göstermelisiniz. Kötü karakterleri anlatırken veya seslendirirken de çocukların korkma ihtimallerini göz önüne alarak dikkatli olmanızda fayda var.
- Onların bir şeyler öğreneceği, öğrenirken de eğleneceği bir ortam yaratmaya özen göstermelisiniz. Kolay sıkılmayacakları, tablete ya da telefona ihtiyaç duymayacakları bir alışkanlık edindirmelisiniz.
- Çocuklar size güven duyacakları için, onların güvenlerini korumaya ve kırıcı olmamaya dikkat etmelisiniz. Hassasiyet göstermeniz ve gelen tepkileri iyi okumanız gerekiyor. Böylelikle kurduğunuz iletişimin sağlıklı bir seviyede kalmasını sağlayabilirsiniz.
Çocuklara masal anlatmanın faydaları nedir? Çocuğuma masal anlatmalı mıyım? Çocuğuma nasıl iyi bir masal anlatıcısı olabilirim? gibi soruları cevaplandırdığımız bu yazının faydalı olmasını umuyorum. Onların dünyasındayken keyiflenmemek mümkün değil. Bu süreçleri iyi değerlendirmenizi öneririm. Hayal gücü ve yaratıcılıklarının gelişmesine katkıda bulunmak için hikâye okumayı ya da masal anlatmayı ihmal etmeyin.