Duygusal bir olgunluğa sahip olmak için, belirli bir yaşa sahip olunması gerekmez ancak bazı anne ve babalar, belirgin bir yaşa geldiğinde dahi, olması gereken duygusal olgunluğa sahip olamayabiliyor. Bir çocuk, anne babasının davranışlarıyla büyür, öğrenir ve her şeyi 'normal' kategorisinde değerlendirir. Eğer anne ve baba bilinçsiz, olgun olmayan tutumlar sergiliyorsa, çocuğun gelişiminin de normal olmayacağı söylenebilir. Bu yazımızda, ilgisiz anne baba tutumları ve ilgisiz ebeveyn özelikleri hakkında bahsetmek istiyoruz.
AYRICA: Çocuğa Öğretebileceğiniz Önemli Hususlar - Kazandırılması Gereken Değerler
Zaman zaman çevrenizde, gerçekten gereken özeni ve değeri görmeyen birçok çocuk görebilirsiniz. Çocukların hal ve davranışları, büyükleriyle kurduğu iletişim, kendi yaşıtları ile aralarındaki diyalog vs. birçok durumda, yetersiz ve az ilgilenilmiş, bilinçsiz bir iletişime maruz kaldıklarını kolaylıkla anlayabilirsiniz. Bu tür çocukların ileride kendisi için yaratacağı geleceğin çok da sağlıklı olacağını söyleyemeyiz.
AYRICA: Ergen Gence Nasıl Davranılmalı? Nasıl İlgilenilmeli?
Örneğin düşünün, anne baba bir çocuğun yalnızca maddi ihtiyaçları karşılar fakat duygusal olarak gereken ilgiyi göstermez ise, o çocuğun ileride insanlarla arasındaki sevgi ve saygı iletişiminin yeterli düzeyde olmamasına neden olabilirler. Belli bir noktadan sonra çocuklar kendi yaşamlarını oluşturmaya ve şekillendirmeye başlar. Bu süreçte ise o noktaya kadar edindikleri birikimlerden faydalanırlar. Bir anne ve baba olarak çocuklarınıza hak ettiği değeri ve ilgiyi göstermez iseniz, çocuklarınız geleceklerini şekillendirmekte zorluklar yaşayabilir.
AYRICA: Bebek Bakarken Dikkat Edilmesi Gerekenler (11 Hata)
Peki, olgun olmayan, bilinçsiz bir ebeveyn nasıl davranır?
İlgisiz Anne Baba Tutumları Nelerdir? İlgisiz Ebeveyn Özellikleri
1) Çocukların Yalnızca Fiziksel İhtiyaçlarını Karşılarlar
Bir çocuk anne ve babanın sevgisine muhtaçtır. Ebeveynlerinin gösterdiği ilgi, onun öğrenmeye ve anlamaya daha istekli olmasına neden olur. Yalnızca fiziksel ihtiyaçların karşılanması, çocuk için ileride kaçınılmaz sorunlara neden olabilir. Duygusal olgunluğa erişemeyen bir çocuk, ileride ikili iletişimlerinde, toplum içinde birçok sorunla karşılaşabilir.
Özgüven eksikliği, kendini ifade edememe, yetersiz hissetme gibi durumlar yaşayabilir. Hal böyleyken onları anlamak zorlaşabilir. Bu yüzden çocukların yalnızca maddi veya fiziksel ihtiyaçlarını karşılamak değil, duygusal olarak da ihtiyacı olan şeyleri karşılamak oldukça önemlidir.
2) Duygularını İfade Edemezler ve Hep Sert Bir Ses Tonuyla Konuşurlar
Bu davranış, çocuklarda, anne ve babanın sevgisine layık olamamanın vereceği bir üzüntüye sebep olabilir. Çocuk büyüdükçe, ebeveynleriyle paylaşımcı olmamayı ve sevgisini göstermemeyi tercih edebilir. Anne ve babanın gösteremediği hassasiyeti yanlış yorumlayıp, ona göre kararlar alabilir. Bu yüzden ebeveynlerin duygularını iyi ifade etmesi ve çocuklarıyla sağlıklı bir iletişim kurması önemlidir.
Çocuklarıyla nasıl iletişim kuracağını bilemeyen birçok anne ve baba, yanlış davranışlarda bulunurken çocuklarının da onları rol model olarak gördüğünün ne yazık ki farkında olmayabiliyor. Sert bir ses tonu ile kurulan iletişimde, örneğin bir çocuk, kendisini ifade edebilmenin en iyi yolu olarak yüksek ses tonu ve sert bir iletişim şekli olduğunu düşünebiliyor. Anne babanın bu noktada duygularını çocuklarına ifade edebilme ve konuşma şekillerine dikkat etmeleri gerekiyor.
3) Sürekli Bahaneler Bularak, Çocukların İsteklerini Görmezden Gelirler
Çocuk parka gitmek istediğinde, ya da bir şey yemek istediğinde, doğrudan annesine ya da babasına gidecektir. O anda, telefonla ya da başka bir işle meşgul olan ebeveynler, çocuklarına türlü bahaneler sunarak onları geri çevirir. Bu durum çocuklarda hep 'reddedilme' korkusunun temelini oluşturabilir.
Bahaneler bulmak yerine, çocuklarla vakit geçirilmeli, masum, küçük, anlamsız bir istek de olsa, isteklerine saygı duyulmalıdır. Unutmayın, çocuklarınız henüz sizin yaş olgunluğunuza erişmiş birer kişi değillerdir. İsteklerini saçma, anlamsız bulsanız bile bunu normal karşılamayı öğrenmelisiniz.
Elbette ki doğru ve yanlışı ayırt edebilmesi için ona yardımcı olabilirsiniz ancak çocuğunuz sizinle oyun oynamak istediğinde, o anda telefonunuzla meşgul iseniz, telefonunuzu bir kenara bırakıp çocuğunuza vakit ayırmanızı önerebiliriz. Türlü bahanelerle reddedilen bir çocuk, özgüven eksikliğinden dolayı, ileride kendi hayatında birçok atılım yapma fırsatını kaybedebilir.
4) Tutamayacakları Sözler Verip, Anı Geçiştirirler
Anne ve baba bazen çocuk ağladığında ya da durmadığında, anı geçiştirmek için tutamayacakları sözler verirler. Çocuklarda bu durum, ‘normal’ olarak kategorilendirilir ise, bir süre sonra sorunlar yaşanmaya başlar. Yalan söylemeniz ve verdiğiniz sözleri tutmamanız anı kurtarmış olsa da, size uzun vadede birçok sorun yaratabilir.
Anne babasının sürekli yalan söylediğini düşünen bir çocuk, ileride anne babasına yalan söylemekten çekinmeyebilir. Yalan söylemekten çekinmeyen ve verdiği sözleri tutmayan bir çocuk, büyüdükçe bu yanlış davranışları kullanmayı tercih edebilir. Çocuğunuza küçük bir söz bile vermiş olsanız tutmanızı ve yalan söylememenizi tavsiye ederiz.
5) Başka Görüşleri Kabul Etmezler ve Hep Kendi İstedikleri Olsun İsterler
Zamanla büyüyen ve kendi fikirlerini paylaşabilecek yaşa gelen çocuklar, anne babalarının kendi sert fikirlerini aşamazlar çünkü ebeveynler, kendi istekleri ve düşünceleri dışında, hiçbir düşünceyi kabul etmez. Özellikle bu konuda katı olan bazı anne ve babalar, karşılarına gelen yenilikçi fikirleri kabul etmedikleri gibi, çocuklarının da hayatlarına müdahale edebilirler.
Bugün birçok genç, anne ve babasının katı fikirleri sebebiyle hayatta istediği başarıyı yakalayamamış olabilir. Bir anne ve baba olarak, her çağda yenilikçi fikirlere açık olabilmeyi, çocuklarınızla fikir alışverişi yapabilmeyi öğrenmeniz gerekir. Anlayış ve uzlaşmacı bir tutum sergilediğinizde, çocuklarınız sizi gururlandıran başarılara imza atabilirler.
6) Hatalarını Asla Kabul Etmezler
Bazı anne babalar, eğer bariz bir hata yaparlarsa bunu asla kabullenmezler ancak çocukları hata yaptığında, onlara karşı ılımlı olmak yerine sert bir şekilde davranabilirler. Çoğu çocuk hayatında mutlaka böyle bir olay yaşamıştır.
Örneğin bardağı kendisi kıran bir anne, olayı sükûnetle karşılar iken, bardağı çocuk kırdığında çocuğa sert bir tepki gösterebilir. Bu durumda çocuklar, ebeveynleri ile aralarındaki iletişimin hassas bir noktada olduğunu düşünerek büyüyebilirler. Dikkat etmek önemlidir, diye uyarımızı yapalım. Hata yapmak dünyanın sonu değildir, anneler babalar hata yapabilir ve bu konuda kabullenen bir davranış sergilenir ise, çocuklar da hata yaptıklarında kabul edip özür dileyen bir tutuma sahip olabilir.
Çocuk yetiştirebilmek aslında bir sanattır, diyebiliriz. Gerçekten ilgilenebilecek iseniz, gerçekten gereken özeni ve değeri verebilecekseniz olasılıklarla dolu dünyaya bir çocuğun gelmesine izin vermelisiniz, aksi takdirde ilgisiz ve gereken özeni görmeden büyüyen bir çocuk hayatta kendi yolunu bulamadan kaybolup gidebilir.
Ne yazık ki bunun örneklerini çok görüyoruz. Aile olabilmek, ailenin varlığı bir çocuğun maneviyatı için çok önemlidir. Bir aileye sahip olmayan birçok çocuk, hayatta tek başına mücadele verirken, kendi ayaklarının üzerinde durmaya çalışırken birçok zor durumla karşı karşıya kalabilir ancak bir aileye sahip olan bir çocuk ise, anne babasının ilgisine, sevgisine ve en önemlisi de saygısına ihtiyaç duyar.
Bu yazımızda tam da bu noktaya dikkat çekmek için, ebeveynlerin çocuk yetiştirirken gösterdiği yanlış davranışlardan, ilgisiz anne baba tutumları ve ilgisiz ebeveyn özellikleri hakkında konuşmak istedik. Çocuklarınızın fiziksel gelişimi kadar ruhsal ve yaşamsal gelişimine de dikkat etmeniz, ihtiyaçlarını her alanda karşılamaya özen göstermeniz gerekir. Çocuklar, siz anne ve babaların sanat eserleridir. Siz bu hayattan ayrıldığınızda bile, sizin değerlerinizi yaşatmak için var olmaya devam ederler. Onlara güzel değerler bırakın ve her zaman, ama her zaman mütevazı olmanın ayrıcalığını yaşayın, yaşatın. Çocuk yetiştirmenin, çocuğun hem kendi gelişimi hem de toplum için ne kadar önemli olduğunun bilincinde olan ve bunun için gereken ilgi ve alakayı üst düzey gösteren anne ve babalar, geleceğin konuşacağı kişiler sizin sanat eseri inceliği ile büyütüp ve sevdiğiniz çocuklarınız olacak.